در این مقاله میخواهیم در خصوص ارتباط افسردگی و خواب مطلبی را مورد بررسی قرار دهیم. بر اساس آمار ها یکی از شایع ترین بیماری ها افسردگی است و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با افسردگی دست و پنجه نرم می‌کنند که این آمار در شرایط شیوع کرونا بیشتر نیز شده است.
میشود گفت افسردگی و خواب با هم رابطه مستقیم دارند. در علم روانشناسی شخصی که از افسردگی رنج می‌برد قطعا از بی‌خوابی یا بدخوابی نیز رنج می‌برد و خواب راحت و خوبی ندارد. برای درک بهتر موضوع باید ابتدا افسردگی رو بشناسیم.
افسردگی چیست؟
حالتی از غمگین بودن طولانی مدت، بی‌علاقگی به اموری که قبلا‌ً دوستشان داشتیم، کاهش تمرکز، خستگی بیش از حد و … افسردگی اطلاق میشود.
این بیماری، احساسات، افکار و رفتار ما را تغیر میدهد. افسردگی می‌تواند با مشکلات هیجانی و جسمی همراه باشد. البته باید بدانید که همه ما، بارها در طول زندگی احساس افسردگی را تجربه کرده ایم. ولیکن این احساس ناشات گرفته از ناراحتی‌ها و تنش‌های روزانه و بصورت موقت می‌باشد. اما شخصی که مبتلا به بیماری افسردگی است همواره این احساسات را تجربه می‌کند.
متاسفانه از نظر علمی هنوز دلیل مشخصی برای ابتلا به افسردگی مشخص نشده است اما روانشناسان معتقدند افرادی که سابقه ژنتیکی و خانوادگی افسردگی دارند احتمال درگیر شدن آنها بیشتر است.
علت افسردگی چیست؟
محققان هنوز علت اصلی افسردگی را نمی‌دانند. اما عوامل زیادی وجود دارد که ریسک افسردگی را به شدت افزایش می‌دهند.
- سابقه ابتلای خانوادگی به افسردگی
- تجربه وقایع استرس‌زا یا آسیب‌های روانی
- مصرف برخی داروها و ابتلا به بعضی بیماری‌های خاص از جمله این عوامل هستند.
سابقه ابتلای خانوادگی به افسردگی عامل ابتلا در بیش از نیمی از افراد افسرده است. ژنتیک فرد می‌تواند روی عملکرد انتقال دهنده های عصبی مرتبط با افسردگی مثل سروتونین، دوپامین و نورپی افراد تاثیر گذار باشد.
علائم افسردگی چیست؟
علائم افسردگی همانند تغییرات جسمی و روانی می‌تواند در عملکرد روزمره اختلال ایجاد کند. این علائم شامل موارد زیر است:
- اخلاق تحریک‌پذیر، احساس غم مداوم
- احساس درماندگی، بی ارزشی و گناه
- کاهش انگیزه و علاقه به فعالیت
- افت انرژی و احساس خستگی
- کاهش قدرت تمرکز
- بی‌خوابی یا پرخوابی
- کاهش شدید اشتها یا پرخوری
- فکر کردن به مرگ و خودکشی
تشخیص افسردگی چگونه است؟
تنها یک روانشناس قادر به تشخیص افسردگی می باشد. بنابراین اگر علائم افسردگی و خواب زیاد را تجربه می‌کنید باید با یک روانشناس مشورت کنید. روانشناس سوالاتی درباره نوع علائم، شدت و مدت زمان پایداری آنها از شما می‌پرسد. ممکن است برخی تست هارا از شما بگیرد تا در تشخیص افسردگی شما کمک کند.
همچنین در صورتی که فرد افسرده به مشکلات خواب دچار باشد به متخصص اختلالات خواب ارجاع داده میشود تا علت اختلال مشخص شود. برخی مشکلاتی که باعث اختلال خواب می‌شوند آپنه خواب و سندرم پای بی‌قرار است.
منبع:pezeshkekhoob
ارتباط افسردگی و خواب چیست؟
رابطه بین افسردگی و خواب شاید شبیه به داستان قدیمی مرغ و تخم مرغ باشد. چرا که ممکن است فردی بخاطر رنج بردن از مشکلات افسردگی، دچار مشکل خواب شود. به همان صورت این امکان وجود دارد که شخص بخاطر مشکلات خواب خود دچار افسردگی گردد و میشود گفت یک رابطه دوسویه دارد در هر صورت مهم است که به الگوی خوابتان دقت کنید و در صورت بروز تغییر به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
دقت داشته باشید منظور از تغییر در الگوی خواب این است که شما یک یا چند مشکل مانند زیر را تجربه نمایید:
- پس از بیدار شدن احساس کسالت و خستگی و بی‌انگیزگی داشته باشید.
- در طول شب دچار بی‌خوابی شوید و نتوانید سریع به خواب روید.
- در طول روز احساس خستگی کنید و دچار عدم تمرکز باشید.
- بیش از حد طبیعی بخوابید و علاقه‌ای به بیدار شدن نداشته باشید.
- از کالای خواب نامناسب استفاده کنید.
درمان افسردگی چیست؟
افسردگی تاثیر خیلی بدی روی خواب افراد و کیفیت زندگی آن ها می‌گذارد اما قابل درمان است. بعد از مشورت با یک روانشناس و تشخیص نوع و شدت افسردگی‌تان، درمان مناسب تجویز میشود. این درمان‌ها عبارتند از:
- مشاوره: افسردگی از طریق مشاوره بین فردی و رواندرمانی شناختی رفتاری قابل درمان است.
- دارو: درمان موثر افسردگی همراه با داروهای ضدافسردگی است. برای اینکه این داروها اثر خود را نشان دهند نیاز به صبوری و گذشت زمان دارند و شاید برخی افراد مجبور باشند چند نوع دارو را امتحان کنند تا بهترین درمان را پیدا کنند.
- درمان های محرک مغز: وقتی داروها و سایر رویکردهای درمانیتاثیرگذار نباشند درمان‌‌هایی مثل تحریک الکتریکی مغز به کار گرفته می‌شوند که این روند درمانی باید تحت نظر یک فرد متخصص انجام شوند.
درمان افسردگی تنها محدود به یکی از این رویکردها نمی‌شود. ترکیبی از دارودرمانی و رواندرمانی بیشترین تاثیرگذاری را در درمان افسردگی دارد.
غلبه بر افسردگی
اگر شما دچار بیماری افسردگی حاد باشید حتما باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید و اگر دچار نوع خفیف آن هستید با رعایت برخی نکات میتوانید به بهبود خودتان کمک کنید.
۱- ورزش کنید
یکی از نکات مهم ورزش کردن است اگر در طول روز هیچگونه ورزشی انجام نمی‌دهید، سعی کنید حداقل ده دقیقه به انجام حرکات کششی یا نرمش‌های سبک بپردازید و یا چند دقیقه‌ای را به پیاده روی اختصاص دهید. ورزش کردن علاوه بر اینکه باعث میشود در طول روز احساس نشاط و سرزندگی کنید، به شما کمک می‌کند شب‌ها به علت خستگی راحت‌تر بخوابید.
۲- نظم خوابتان را بهم نریزید
اگر می‌خواهید خواب سالمی داشته باشید باید دقت کنید که برنامه خواب منظمی داشته باشید تلاشتان بر این باشد که هرشب سر ساعت مشخصی بخوابید و صبح‌ها نیز طبق برنامه بیدار شوید. ممکن است دنبال کردن این برنامه کمی سخت باشد، مخصوصا در تعطیلات که ساعت بیشتری برای استراحت دارید اما باید بدانید بهم ریختن ساعت خواب باعث میشود دچار اختلال خواب شوید. مثلا اگر صبح دیرتر از حد معمول بیدار شوید ممکن است شب دچار بی‌خوابی شوید و یا بالعکس، اگر زودتر از حد معمول به خواب بروید ممکن است نیمه شب از خواب بیدار شوید و دیگر قادر نباشید بخوابید.
۳_از مصرف کافئین و نیکوتین خودداری کنید
یادتان باشد نیکوتین و کافئین هر دو باعث هشیاری و بی‌خوابی می‌شوند. مصرف کافئین می‌تواند تا ۵ ساعت شما را هشیار نگه دارد لذا سعی کنید از نوشیدن قهوه و چای در ساعات بعدازظهر خودداری کنید. همچنین کشیدن سیگار قبل از خواب باعث میشود نتوانید به راحتی بخوابید.
۴_از شستشوی مرتب سرویس خواب غافل نشوید
شستشوی سرویس خواب اعم از ملحفه، لحاف، روتختی و… تاثیر بسزایی در ایجاد آرامش به هنگام خواب و جلوگیری از اختلال خواب مانند افسردگی و عوامل موثر بر آن دارد.
۵_به تغذیه خود اهمیت دهید
خوب غذا خوردن برای سلامت جسمانی و روانی شما اهمیت بسیاری دارد. با تغذیه مناسب و مفید مواد غذایی در طول روز انرژی خود را افزایش داده و نوسانهای خلقی را به حداقل می‌رسانید.
